Khách quen hay lui tới Tiệm cà phê Sài Gòn Hẻm chắc không còn lạ gì Nguyễn Ngọc Hải, cậu bạn chuyên pha chế đồ uống và bán bánh flan. Hải quyết định gắn bó với quán cà phê kèm nơi tụ tập của cộng đồng nhiếp ảnh này sau hai lần bỏ học và một năm trời lang thang chụp phố mỗi ngày với anh Cương Trần, một trong những người chủ của Tiệm cà phê Sài Gòn Hẻm. Cậu trò chuyện về những biến chuyển trong con đường của mình, vai trò của hai người “cố vấn” nhiếp ảnh và bộ ảnh tư liệu đầu tiên cậu thực hiện mà đã giúp Hải trở thành một trong ba NAG Việt Nam được chọn tham gia Angkor Photo Workshop 2017.
Giờ Hải không có máy ảnh, tại sao thế?
Năm 2014 trong khi Hải học đại học, mẹ mình cho một số tiền mua một bộ máy Canon 6D, ý định là đi chụp dịch vụ rồi sau này mở studio dưới quê. Rồi chán quá nên Hải nghỉ học ở trường đó và xin mẹ đi học thiết kế đồ hoạ để làm nghề, không muốn chụp ảnh để kiếm tiền nữa vì không thấy vui. Trường mới cũng dạy nhiếp ảnh nghệ thuật, trong thời gian tìm hiểu thì mình gặp anh Cương rồi ngày nào cũng đi chụp cùng ảnh. Mình quyết định nghỉ học lần nữa, chỉ tập trung chụp đường phố, và bán luôn máy ảnh lấy tiền đó để sống và học workshop. Giờ mình không có máy mà chỉ chụp điện thoại và film, có việc thì mượn máy người khác.
Hải có thể chia sẻ thêm về cà phê Hẻm như là một nơi để cộng đồng nhiếp ảnh tụ tập và tổ chức các hoạt động không?
Trong khoảng một năm đi chụp với anh Cương, việc kiếm đầu ra cho ảnh rất khó, mà ngày nào cũng đi chụp rồi lê la ngồi cà phê hết. Vậy nên bốn anh em tự mở luôn quán cà phê Hẻm như là một chỗ tập hợp mọi người lại.
Anh Cương là người cho mình rất nhiều cảm hứng và các mối quan hệ mới khi mình mới bắt đầu. Vì mình đã được người đi trước giúp đỡ như vậy nên làm quán cà phê Hẻm này cũng để các bạn đi sau có một cộng đồng, kiếm được đầu ra cho ảnh, nâng cao nhận thức và suy nghĩ về giá trị của những người chụp đường phố hay tư liệu đang làm mỗi ngày.
Rất nhiều người thích chụp ảnh đường phố, lí do của Hải là gì?
Cũng do tính cách của mình: tự do, thích bất ngờ, không thích sự khuôn mẫu lặp lại. Khi mình đang tìm hiểu nhiều thể loại ảnh thì tìm được một tấm ảnh anh Cương chụp. Hồi đó mình thấm nhuần tư tưởng ảnh nghệ thuật kiểu VAPA nên khi gặp một cái gì đó tương phản như vậy thì lập tức bị cuốn hút.
Còn nhiều lí do khác như việc ra phố và gặp mọi người khiến mình thấy vui vui và cũng là cách mình thể hiện bản thân. Rồi ảnh không còn là vấn đề chính nữa. Giờ với mình ảnh chỉ là sản phẩm cuối của một quá trình tiếp xúc, tìm hiểu những người mình gặp và nhìn thấy những thứ làm mình có cảm xúc. Nhiếp ảnh là công cụ để con người lại gần nhau.
Bên cạnh anh Cương Trần thì hình như NAG Hải Thanh cũng là một người thầy quan trọng trong con đường phát triển của Hải?
Khi tham gia khoá học Xây dựng câu chuyện hình ảnh mình đã rất bỡ ngỡ trước khối kiến thức lớn anh Hải truyền đạt. Nó đã thay đổi suy nghĩ của mình về chụp ảnh. Mình thấy được việc thực hiện một bộ ảnh không chỉ đơn giản là ra đường rồi chụp, mà còn cả quá trình trước và sau như lên ý tưởng, tìm hiểu vấn đề và cách tiếp cận, rồi sau đó in ra sản phẩm, vv.
Trong khoá học mình đã thực hiện bộ ảnh về quê hương Lagi. Mỗi tháng mình lại về chơi, với máy ảnh là cái cớ để mọi người kể chuyện cho mình và khiến mình nhận ra những điều đã có ở Lagi từ lâu rồi mà mình không hay biết.
Và Hải có dự định gì tiếp theo?
Gần nhất là tháng 10 mình qua Hội An thăm anh Phong, cũng là để học hỏi vì tiếng Anh mình hơi tệ, khi xem ảnh của những NAG nước ngoài khác thì chỉ nắm được thông tin có trên ảnh, còn anh Phong lại là người nghiên cứu sâu về nhiếp ảnh.
Ban đầu ảnh đường phố với mình là cuộc chơi, giờ qua giai đoạn chơi rồi nên muốn đầu tư hơn, dù sau này có thể theo nghề kiếm sống được hay không thì mình cũng rất nghiêm túc. Lúc nào mình cũng nghĩ đến chuyện đi chụp hoặc vấn đề con người, xã hội nào đó…
Nguyễn Ngọc Hải sinh năm 1995 tại Lagi, hiện đang sinh sống ở Sài Gòn làm pha chế và theo đuổi thể loại ảnh đường phố và tư liệu. Anh hiện là admin của group Vietnam Hardcore Street Photograpy. Hải đã tham gia buổi trình chiếu The Reel Series 2 với bộ ảnh Trở Về và là một trong số 3 đại diện Việt Nam được tuyển chọn vào khoá học Angkor Photo Workshop 2017. Kết nối với Hải tại Facebook và Instagram.
Ones To Watch là một chuỗi bài giới thiệu những nhiếp ảnh gia tiềm năng tại Việt Nam thuộc tất cả các thể loại nhiếp ảnh qua một cuộc trò chuyện ngắn. Nếu bạn muốn đề cử bất kỳ ai hoặc chính bản thân mình cho Ones To Watch, đừng ngại nhắn cho Matca biết qua Facebook, hashtag #matcaotw hoặc hello@matca.vn.