Những năm gần đây, 50mm Vietnam nổi lên như một kênh thông tin nhiếp ảnh thu hút đông đảo lượt theo dõi với những video gần gũi hướng tới khán giả trẻ. Người sáng lập Bùi Quang Huy hẹn trả lời phỏng vấn tại văn phòng ở trung tâm Hà Nội, nơi đội ngũ thảo luận ý tưởng và sản xuất phần lớn nội dung trên kênh hàng tuần, từ thử thách chụp hình, review thiết bị cho tới hướng dẫn xử lý hậu kỳ dành cho người mới bắt đầu. “Đợt dịch này, thành viên trong nhóm bị mẹ cấm ra khỏi nhà nên chính tôi phải lên sóng nhiều hơn”, anh cười. Duy trì tần suất đăng tải chỉ là một trong số những thử thách của nghề làm sáng tạo nội dung (content creator) trong bối cảnh thông tin trực tuyến ngày càng trở nên bão hoà. Trò chuyện với Matca, Huy nhìn lại hành trình trưởng thành của đứa con tinh thần và chia sẻ những câu chuyện chưa kể về khởi nghiệp với nhiếp ảnh.
Hình dung về 50mm Vietnam của anh là gì khi thành lập dự án hơn bốn năm trước?
50mm Vietnam được thành lập vào tháng 09/2015, lúc này sản phẩm máy ảnh và cộng đồng người chơi ảnh trong nước đã phát triển đáng kể. Trang web về nhiếp ảnh không hiếm, nhưng chủ yếu đăng tải bài viết dịch lại từ những nguồn nước ngoài và cách thể hiện khá nghiêm túc, khó tiếp cận đối với người mới bắt đầu. Tôi thường xuyên theo dõi DigitalRev – một trong số những kênh YouTube về nhiếp ảnh có ảnh hưởng nhất hiện giờ, và nhận ra chưa có kênh nào tương tự bằng tiếng Việt với nội dung gốc chất lượng cao và tần suất ổn định.
Cá nhân tôi đã có hai năm làm chuyên viên sản phẩm cho nhà phân phối độc quyền của hãng máy ảnh lớn nhất tại Việt Nam. Đây cũng là lúc làn sóng khởi nghiệp đang lên vô cùng mạnh mẽ, thôi thúc tôi đưa ra một quyết định mạo hiểm vào thời điểm ấy, đó là dừng công việc với mức lương rất ổn tại công ty để bắt tay vào thực hiện dự án độc lập của mình. Tôi hình dung 50mm Vietnam là kênh thông tin nhiếp ảnh đa nền tảng với ba yếu tố xuyên suốt: nội dung dễ hiểu, cách truyền đạt mang tính giải trí, và khơi gợi được cảm hứng chụp ảnh.
Làm một sản phẩm tốt đã khó, duy trì liên tục trong thời gian dài càng không đơn giản. 50mm Vietnam đã làm gì để đảm bảo nội dung đa dạng, thu hút khán giả?
Sáng tạo nội dung chưa bao giờ là chuyện dễ dàng. Chúng tôi hiểu rằng người chụp ảnh luôn cần nguồn cảm hứng và ý tưởng mới. 50mm Vietnam có thể bắt đầu bằng những nội dung đơn giản nhưng dần dần sẽ phải trưởng thành hơn, không chỉ dừng ở những “tips and tricks” hay nhiếp ảnh cơ bản.
Bên cạnh những chuyên mục mới như “Lên Phim Xuống Phố” hướng tới cộng đồng chụp phim ngày càng đông đảo hay “Phòng Tối 50mm” chuyên về các thao tác hậu kỳ, bước ngoặt lớn là khi triển khai chuỗi livestream theo mô hình talkshow năm 2017, lên sóng hàng tuần trong vòng sáu tháng. Chúng tôi đã mời nhiều nhiếp ảnh gia cả nghiệp dư lẫn chuyên nghiệp tới chia sẻ câu chuyện của mình. Chất lượng cũng được đầu tư với ba máy quay và hai mic, không khác gì một chương trình truyền hình trực tiếp thu nhỏ.
Livestream dù không thành công về mặt con số nhưng đã tiếp thêm năng lượng cho chính chúng tôi và một nhóm nhỏ khán giả muốn gắn bó với nhiếp ảnh lâu dài. Khi có dịp gặp gỡ mọi người tại workshop hay buổi offline, có những bạn sinh viên chia sẻ rằng nhờ theo dõi kênh từ những năm cấp ba mà đã quyết tâm thi đỗ đại học khoa Nhiếp ảnh. Đó thực sự là nguồn động viên rất lớn cho 50mm Vietnam.
Nhóm những bạn trẻ làm việc cùng anh hẳn đã đóng góp nhiều cho thành công của 50mm Vietnam. Đội ngũ ấy được thành hình như thế nào?
Lần đầu đăng tin tuyển dụng, tôi rất bất ngờ khi có tới 10 người sẵn sàng cộng tác bán thời gian, hoàn toàn tự nguyện vì dự án lúc ấy còn sơ khai và chưa có kinh phí. Một số anh em đã tách riêng, nhưng chúng tôi vẫn là những người bạn tốt cho tới giờ.
Quan điểm cơ bản vẫn là thái độ hơn trình độ. Thái độ ham học hỏi và không ngại khó là điều cần thiết để gắn bó với 50mm Vietnam, còn năng lượng tích cực là để truyền cảm hứng cho khán giả và những thành viên còn lại trong đội ngũ. Không thể mong đợi mức lương hấp dẫn từ một công ty khởi nghiệp, nhưng các bạn sẽ có được kinh nghiệm thực tế, những mối quan hệ lâu dài và sự ghi nhận từ khán giả. Đôi khi ra đường có người nhận ra mình, chúng tôi chợt hiểu là nội dung có sức lan tỏa rộng hơn mong đợi. Nhiều thành viên hiện giờ đang làm việc trong ngành nhiếp ảnh. Tôi hay nói vui là 50mm Vietnam như một “lò đào tạo” chuyên xuất khẩu người sang các hãng.
Khó khăn về nhân sự trong một dự án khởi nghiệp là không tránh khỏi, đặc biệt khi có người rời đi. Ví dụ như khi VJ Tùng Phạm, nhân vật được yêu mến xuất hiện trong hầu hết các video của kênh, quyết định nghỉ để đi con đường riêng. Tuy vậy, những sản phẩm sau đó của 50mm vẫn phải thống nhất với định dạng và tiêu chí của thương hiệu dù gương mặt người dẫn chương trình có thay đổi.
Anh có thể chia sẻ thêm về việc tìm nguồn kinh phí cho dự án riêng, một góc hậu trường ít người biết tới?
Bên cạnh nhân sự và nội dung, thách thức lớn nằm ở kinh phí duy trì. Để dự án có thể sống lâu và tự nuôi được nó thì mọi thứ phải chuẩn chỉ từ đầu, cũng như rất cần sự quyết tâm và kiên trì thay vì làm việc theo cảm hứng. Có người nghĩ làm nghề YouTuber rất đơn giản, chỉ cần ngồi một chỗ là có người mang đồ đến cho review (cười).
50mm Vietnam đã mất hai năm để có sự ảnh hưởng, may mắn đó cũng trùng với thời điểm các nhãn hàng bắt đầu nhìn nhận người sáng tạo nội dung như một kênh truyền thông hiệu quả. Đó là cả quá trình xây dựng niềm tin và tiếng nói với khán giả lẫn đối tác. Dù có được tài trợ hay không, tất cả nội dung của 50mm Vietnam phải đưa ra nhận định riêng, hữu ích và hơn hết là trung thực.
Cuối cùng, anh có thể điểm lại những cột mốc và bước chuyển của 50mm Vietnam trong chặng đường vừa qua?
50mm Vietnam lần đầu hợp tác sản xuất nội dung cho hãng Canon vào đầu năm 2016 và bắt đầu có nguồn thu từ đó. Mấy tháng sau chúng tôi quyết tâm có văn phòng riêng, rồi tới 2018 chuyển sang văn phòng lớn và được trang bị tốt hơn như hiện tại. Vào tháng 01/2019 sau hơn ba năm hoạt động, kênh nhận nút bạc từ YouTube đánh dấu cột mốc 100,000 người đăng ký.
Cộng đồng khán giả cũng lớn lên theo thời gian. Nếu như trước đây khán giả phần lớn tìm hiểu nhiếp ảnh như một thú vui, thì giờ nhiều bạn mong muốn tiến lên chuyên nghiệp và coi máy ảnh như công cụ làm nghề. Cũng có thể bởi sự tấn công ồ ạt của camera phone, thị trường máy ảnh đang thu hẹp lại so với số đông, và những người làm nội dung cũng phải tự xoay chuyển.
50mm Vietnam là một cổng thông tin chuyên về lĩnh vực nhiếp ảnh và đánh giá thiết bị nhiếp ảnh. Được thành lập từ năm 2015, 50mm Vietnam hướng tới cung cấp những thông tin cập nhật, bổ ích với hình thức giải trí qua kênh YouTube và website. Đồng thời, dự án cũng định hướng xây dựng một sân chơi để những người yêu thích nhiếp ảnh và quay phim cởi mở giao lưu, chia sẻ và thể hiện cái tôi.
Trong bốn năm qua, 50mm Vietnam luôn là đối tác truyền thông tin cậy của những hãng máy ảnh lớn như Canon, Fujifilm, Panasonic, Leica v.v cũng như các hãng thiết bị và phụ kiện như SanDisk, Western Digital, Seagate, ASUS, Peak Design, v.v.
