Maika Elan: Ain’t Talking Just Lovin’

Maika Elan kể về Ain’t Talking Just Lovin’ như một dự án với ý đồ đơn giản nhằm miêu tả những người độc thân đang chọn cách sống với thú cưng của mình thay vì với người yêu hay gia đình. Mỗi người trong họ đều đã từng sống và có sự lựa chọn được sống cùng gia đình hoặc người thân, nhưng giờ họ lại chọn ở với vật nuôi để có thể hết lòng với những người bạn nhỏ này. Nghe thì cô đơn, nhưng xem ảnh lại thấy tình cảm ngập tràn dù thực tế của việc bên nhau không hẳn đã vẹn toàn.

Ở tấm này, trong căn phòng có cửa sổ phủ rèm hồng, cậu chủ say sưa trò chuyện với chú mèo cưng mặc áo điệu với chiếc nơ đỏ. Ở tấm khác, chú trăn nhỏ chậm rãi trườn lên ngực trần của cậu chủ đang nằm trên giường tỏ rõ vẻ khoái chí. Nhiều ảnh thể hiện rõ sự âu yếm và bắt mắt, nhưng dường như thu hút hơn cả là những tấm hình trong đó sự kết nối giữa con người – động vật có phần ẩn ý hơn: như chú thỏ đen thản nhiên chơi quanh phòng khi cô chủ còn bận chăm chú vào laptop với việc riêng, hay cách chú khỉ đồng hành cùng chủ trên chiếc xe mô tô.

Khi không thể giao tiếp bằng lời, những cử chỉ, ánh mắt đó trở thành ngôn ngữ riêng để hai bên đối thoại cùng nhau. Giống như khi ta xem các tác phẩm về tình yêu hay trong chính cuộc sống đời thường, biểu hiện của sự kết nối không chỉ dừng lại ở việc nói với nhau những lời có cánh hay trao nhau những ánh nhìn đắm say. Sự gần gũi này đến từ việc thoải mái ở bên nhau trong những khoảng lặng bình yên, chia sẻ với nhau những khoảnh khắc bình dị nhất.

Bất cứ mối quan hệ nào cũng cần sự săn sóc lẫn nhau, nhưng những câu chuyện đằng sau bộ ảnh này có thể dấy lên câu hỏi: Liệu bao thời gian công sức để hai bên có thể chung sống có phải là một sự đánh đổi hay không? Theo Maika, cậu chủ có sáu con rắn này nuôi 300 con chuột trong căn phòng chưa đầy 20m2 để cho rắn ăn, ông lão với con chó già mù một mắt ngày ngày đưa nó đi bệnh viện thú y cách nhà 40 km bằng xe bus, chàng trai phải nuôi gần chục chú chó người yêu đã mất để lại, lặng lẽ thắp nến bánh sinh nhật trong ngày sinh của người yêu quá cố, mấy chú chó loanh quanh lặng lẽ chẳng biết nói gì. Maika từng chia sẻ bộ ảnh này thực chất không nói về những người vì cô đơn mà sống với động vật, mà về những người vì lựa chọn dành phần lớn thời gian của mình cho vật nuôi nên các mối quan hệ xã hội bị thu hẹp. Với tư cách người chụp ảnh, cô cũng nhiều lần tự hỏi sự hy sinh này có ‘xứng đáng’ hay không.

Việc nuôi và sống cùng thú cưng xuất phát từ nhiều lý do, có thể vì sở thích cá nhân, vì tình yêu động vật hoặc vì những đổ vỡ cá nhân trong quá khứ. Đây là câu chuyện của những con người với những lựa chọn khác và những định nghĩa khác về bạn đồng hành, nhưng bên dưới sự “khác biệt” được hiển hiện, ta vẫn không thể từ chối được sự thân thuộc trong những biểu hiện trìu mến này. Cái thú vị xuyên suốt trong nhiều bộ ảnh của Maika Elan là tính đa dạng, nhiều màu sắc trong cùng một chủ đề rộng và phổ quát đó là tình yêu. Tình yêu này được thể hiện qua cách tiếp cận gần gũi, con mắt tinh tế để ý chi tiết, và từ chính nhu cầu được kết nối và gắn bó của người chụp ảnh.

Bộ ảnh được chụp lần đầu tiên trong khuôn khổ Foundry Photojournalism Workshop tại Chiang Mai, Thái Lan năm 2012 và đang được tiếp tục thực hiện.