Chúng tôi xin trân trọng thông báo hai đề xuất cho dự án ảnh và chuỗi bài viết được chọn nhận Quỹ Tài Trợ Sáng Tác Matca 2021, sau khi đánh giá kỹ lưỡng hơn 30 đơn ứng tuyển chỉn chu và đa dạng từ cả ba miền đất nước. Đều là người trẻ tự học, Vũ Khôi Nguyên và Kai Nguyễn đã đề xuất thực hiện dự án hoàn toàn mới, xuất phát từ mối quan tâm cá nhân nhưng mang tính thiết thực và có sự kết nối chặt chẽ với bối cảnh địa phương. Họ sẽ nhận 10,000,000 đồng tiền mặt, cố vấn chuyên môn từ đội ngũ Matca và cơ hội triển lãm hoặc xuất bản nếu dự án hoàn thành.
Quỹ Tài Trợ Sáng Tác Matca được thành lập dựa trên tinh thần “đáp đền tiếp nối”, nhằm góp phần tạo điều kiện cho những tài năng triển vọng với mong muốn xây dựng nên những giá trị tích cực và bền bỉ. Khoản tài trợ đầu tiên năm 2021 dành cho 01 nhiếp ảnh gia và 01 cây viết để thực hiện dự án ảnh và chuỗi bài viết tuỳ chọn về nhiếp ảnh từ tháng 12/2021 đến tháng 05/2022. Quá trình thực hiện sẽ tiếp tục được cập nhật trong thời gian tới.
Vũ Khôi Nguyên
Cẩm Phả / Hà Nội – Dự án ảnh
Dự án ảnh được chọn sẽ ghi lại vòng đời của than đá – loại khoáng vật đặc hữu của tỉnh Quảng Ninh, cũng là quê hương của Vũ Khôi Nguyên. Một trong những ấn tượng đầu đời của Nguyên về than là khi chứng kiến bố đẽo gọt những hòn đá đen thô kệch trở thành những tác phẩm điêu khắc tinh xảo. Ở nhiều hình thái đa dạng, than đã trở thành một mắt xích quan trọng trong đời sống của người dân và dấu ấn văn hóa đặc trưng của khu vực.
Bắt đầu từ những người thân trong gia đình hiện đang làm việc tại các mỏ than, Nguyên sẽ bắt đầu quá trình khảo sát và phỏng vấn, tìm kiếm tư liệu tại thư viện và bảo tàng địa phương, đồng thời tiếp cận trực tiếp với than đá ở nhiều giai đoạn như khai thác, tuyển chọn, phân phối, đi vào sử dụng.
Vũ Khôi Nguyên sinh năm 1997, là nhiếp ảnh gia tự do hiện đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội. Là người nhạy cảm với mọi kích thích xung quanh, cậu luôn thắc mắc về những mối liên kết cảm xúc giữa con người, về sự cô đơn cũng như nhu cầu kết nối về vật chất và tinh thần trong thế giới hiện đại. Nguyên đang tập trung vào những câu chuyện mang tính địa phương, gắn liền với nguồn gốc và cộng đồng của mình.
Kai Nguyễn
tp. Hồ Chí Minh – Chuỗi bài viết
Chuỗi bài viết được chọn xoay quanh chủ đề hình ảnh trong xã hội số, đi kèm các buổi thảo luận nhóm về các khía cạnh liên quan.
Xuyên suốt chiều dài lịch sử, nhiếp ảnh luôn gắn liền với sự phát triển của công nghệ, từ tấm kính tráng bạc đến cảm biến kỹ thuật số, từ chiếc máy daguerreotype cồng kềnh đến camera hành trình lọt thỏm trong lòng bàn tay. Ngày nay, chiếc điện thoại thông minh vừa có thể chụp ảnh, vừa có thể kết nối tức thì đã khiến hình ảnh đạt đến tầm ảnh hưởng phủ rộng chưa từng có. Từ quá khứ thuộc địa cho đến xã hội số và nền tư bản giám sát có quy mô toàn cầu ở hiện tại, hình ảnh đóng vai trò ghi chép và tạo dựng lịch sử, đấu tranh tư tưởng, định hướng, giám sát và thúc đẩy tiêu dùng.
Chúng ta đã trải qua công cuộc chuyển đổi kỹ thuật số hàng loạt trong vòng hai năm qua, khi dịch bệnh buộc mọi kết nối và tương tác trong không gian thực phải được số hoá một cách triệt để. Dù còn nhiều tranh cãi, metaverse và những công nghệ liên quan như thực tế ảo và NFT hứa hẹn sẽ trở thành “phiên bản tiếp theo của Internet”. Trong dòng chảy không thể dừng lại của công nghệ, hình ảnh đã và sẽ xâm chiếm thực tại như thế nào? Đã có những thực hành nhiếp ảnh và thị giác nào nảy sinh từ những giằng co của thời đại hậu sự thật?
Chuỗi bài viết là khám phá sơ lược những câu hỏi/hồ nghi trên, cũng là nỗ lực tái nhìn nhận nhiếp ảnh đối với riêng tác giả – một người thực hành thị giác trẻ, trong bối cảnh thiếu vắng các đối thoại và lý luận ở địa phương, đặc biệt là bằng ngôn ngữ tiếng Việt.
Kai Nguyễn sinh năm 1998, là người (không còn) trẻ thực hành viết và hình ảnh tại Sài Gòn. Tác phẩm của cậu hiện xoay quanh các dạng thức cảnh quan khác nhau và mối liên hệ giữa chúng ta và/trong những cảnh quan ấy. Kai đồng thời là người sáng lập và điều phối dự án Invisible Space, không gian phi (vật) lý dựa trên ý tưởng chia sẻ tài nguyên, vốn xã hội và các đối thoại mở cho người thực hành trẻ.