Năm 2017 khép lại với nhiều sự kiện nổi bật, là cơ hội lớn cho rất nhiều phóng viên ảnh, nhiếp ảnh gia thử sức mình với các vấn đề xã hội. APEC 2017 có lẽ là dịp nở rộ của truyền thông trong nước khi các toà soạn đầu tư nhiều tiền bạc và nhân lực để cung cấp những thông tin, hình ảnh, thước phim nóng về sự kiện quốc tế lớn nhất của năm này. SEA Games 29 cũng là dịp các phóng viên được thử sức mình tại một sự kiện tại nước ngoài. Các sự kiện trong nước như BOT Cai Lậy, bão số 12 hay dịch sốt xuất huyết… đều được đưa tin một cách đầy đủ nhờ những phóng viên có mặt kịp thời. Năm 2017 chứng kiến sự chuyển mình của nhiều toà soạn với các bài viết chuyên sâu, bài ảnh dàn trang lớn hay các nội dung đa phương tiện phục vụ lượng độc giả online chiếm phần lớn. Dưới đây, Matca xin chọn ra 10 câu chuyện ảnh ấn tượng với những góc nhìn mới, nhiều sự đầu tư về nội dung và thử nghiệm trong cách thực hiện.
“Cheo leo mưu sinh trên bãi thải quặng” – Tuổi Trẻ Online
Phóng viên ảnh Nguyễn Khánh từ báo Tuổi Trẻ luôn thể hiện sự nhạy cảm và lăn xả của mình khi tiếp cận với một đề tài khó. Anh đã theo chân những đứa trẻ H’Mông bất chấp hiểm nguy đi mót quặng Antimon kiếm thêm thu nhập cho gia đình tại một bãi thải thuộc tỉnh Hà Giang. Không chỉ gây ấn tượng bởi những khung hình thể hiện không gian bãi quặng, bộ ảnh còn cho thấy những góc nhìn khác về sự khó khăn những đứa trẻ vùng cao này qua những chi tiết nhỏ như đôi găng tay sờn rách của một cô bé hay cậu bé ngủ gục giữa ban sáng sau thời gian lao động.
“Soviet motorcycles come roaring back in Hanoi” – CNN
Đây là một câu chuyện thú vị mang đậm chất tuổi trẻ về Việt Nam trên trang CNN. Phóng viên ảnh Linh Phạm có cơ hội được chứng kiến một “giải đấu” giữa các tay lái xe Minsk ở bãi sông Hồng, một loại xe máy từ thời Xô Viết được một bộ phận giới trẻ ưu ái đặc biệt dù có không ít bất tiện. Phóng sự bao gồm những ảnh hành động đầy năng lượng, mang lại một hình ảnh mới về Việt Nam đương đại trên báo quốc tế.
“Meet the trail-blazing female fire eater of Saigon” – VnExpress International
Phóng viên Thành Nguyễn từ VNE theo chân nữ diễn viên múa lửa Mỹ Kim từ sân khấu nơi phố thị đến quê nhà tại Bình Dương. Bén duyên với bộ môn vốn dành cho nam giới này năm 14 tuổi, Kim đã gắn bó với nghề được 8 năm bất kể nguy cơ bị bỏng lẫn lạm dụng tình dục. Những chân dung cận cảnh trong không gian làm việc và riêng tư của cô phần nào đã đưa khán giả đến gần với một nhân vật mà người ngoài thường tò mò bàn tán nhưng ít khi thấu hiểu.
“Khoảnh khắc khó quên của thể thao Việt Nam tại SEA Games 29” – Zing News
SEA Games 29 đã kết thúc để lại nhiều buồn vui khó quên và cả những tấm ảnh đắt giá. Bài tổng hợp ảnh các vận động viên nước nhà của phóng viên ảnh Tiến Tuấn và Hải An từ Zing đã làm mãn nhãn người hâm mộ với những giây phút quyết liệt, tự hào và chực trào nước mắt trên đấu trường. Chụp với ống tele tại tốc độ cao, hai phóng viên đã bắt được những điểm sáng của các kình ngư và vận động viên điền kinh cũng như nốt trầm trên sân cỏ của U22 Việt Nam.
“Làng chài kiệt quệ sau mưa bão” – Tuổi Trẻ Online
Đầu tháng 11, sự kiện bão Damrey (bão số 12) đổ bộ vào các tỉnh Nam Trung Bộ trở thành tâm điểm trên nhiều mặt báo. Khi phóng viên các báo bạn tập trung khai thác những tin tức thiệt hại sau bão tại TP Nha Trang và TP Cam Ranh – nơi mà người dân bất ngờ khi bão đổ bộ, phóng viên Nam Trần và Mai Vinh báo Tuổi Trẻ tìm lát cắt: câu chuyện về những làng chài ở Vạn Ninh, một huyện cách TP Nha Trang hơn 60km về phía bắc. Bộ ảnh có nhiều khung hình ấn tượng như thuyền bè, nhà cửa tan nát, cảm xúc đau buồn cùng những hoạt động gượng dậy sau bão của người dân xứ biển.
“Món quà 1/6 tụi con nít nhà nghèo ao ước giản dị mà nhọc nhằn lắm: Được đến trường” – Kenh14
Chủ đề không hề mới, nhưng nhóm phóng viên Kenh14 đã có cách tiếp cận rất hay để thể hiện ước mơ của trẻ em nghèo trong ngày Tết thiếu nhi. Bên cạnh những ảnh chụp chân dung và không gian sống truyền thống nhân vật, chính những đứa trẻ con gia đình lao động tại Sài Gòn đã kể câu chuyện của mình bằng cách vẽ lên những giấc mơ giản dị mà nhọc nhằn. Giọt nước mắt tiếc nuối trong ngày bế giảng cùng nỗi sợ phải bỏ học giữa chừng của các em thật trớ trêu khi vào cùng ngày quốc tế thiếu nhi ấy, trẻ em cả nước đang vui sướng khi được nghỉ hè.
“Những bệnh nhân quanh năm không người đến thăm” – Zing News
HIV/AIDS không phải một chủ đề thời sự nóng nhưng những định kiến, kỳ thị xung quanh người có H vẫn luôn gạt họ ra ngoài xã hội. Hiểu được vấn đề này, phóng viên Quỳnh Trang – Hà Quyên từ Zing đã tới bệnh viện 09 nơi điều trị cho bệnh nhân HIV/AIDS giai đoạn cuối. Phóng viên tiếp cận được rất gần nhân vật nhưng đã cẩn thận bảo vệ danh tính của họ khi chụp chân dung và tránh lạm dụng sự đau thương khi kể câu chuyện về một mặt tối của xã hội.
“The Decline of Saigon’s Circus Performers” – Saigoneer
Phóng sự về gánh xiếc Sài Gòn được phóng viên Hoàng Việt thực hiện bằng máy lomo. Chất liệu film hoài niệm đã đóng góp phần lớn cho sự thành công của bộ ảnh, bởi ngoài hiệu ứng lạ mắt với màu sắc rực và phơi sáng nhiều lần, ảnh đã thể hiện hiệu quả sự tan rã của một loại hình giải trí đã qua thời vàng son. Đây cũng là một thể nghiệm táo bạo của cá nhân Hoàng Việt nhằm tìm cách thể hiện mới hơn cho vấn đề đã từng được đề cập.
“In search of the stunning – and possibly extinct – Edwards’s Pheasant” – Audubon
Phóng sự về hành trình tìm gà lôi lam mào trắng trên tạp chí khoa học Audubon là một cách tiếp cận hình ảnh thú vị về một chủ đề khá hàn lâm. Nhiếp ảnh gia Justin Mott đã theo chân nhà nghiên cứu từ vườn quốc gia Bạch Mã đã từng vang rền tiếng đạn bom ở tỉnh Thừa Thiên-Huế nơi một giám mục Pháp đã lần đầu phát hiện ra loài gà lôi lam mào trắng, đến Vườn thú Hà Nội nơi đang nhân giống nuôi nhốt sắp tuyệt chủng ngoài tự nhiên. Không chỉ gồm chân dung loài chim với bộ lông “xanh lấp lánh”, phóng sự ảnh còn nhằm mô tả môi trường tự nhiên của loài chim đã trải qua nhiều đổi thay.
“Internet thay đổi cuộc sống người Việt như thế nào qua 20 năm?” – Vietnamnet
Đây có lẽ là một trong những bộ ảnh thú vị, gần gũi và ấn tượng nhất trong những bài viết, hình ảnh nhân ngày kỷ niệm tròn 20 năm Internet có mặt tại Việt Nam. Bộ ảnh tập hợp những khoảnh khắc dung dị, đời thường đậm chất báo chí – tư liệu của phóng viên ảnh kỳ cựu Lê Anh Dũng ngay từ khi Internet được kết nối tại Việt Nam đến nay. Xem bộ ảnh, ta có cảm giác như đang ở trong cỗ máy thời gian tìm về quá khứ: khi tủm tỉm cười, vừa bùi ngùi, nhớ nhung cái thời tiệm game, quán net hay có lúc chợt thở dài về “hội chứng” sống ảo, nghiện smartphone hiện nay.
Chuyên mục Chuyện Ảnh của Matca nhằm tuyển chọn những phóng sự ảnh nổi bật trong tháng, để qua đó bạn đọc có thể nắm được tin tức thời sự tiêu biểu và học hỏi cách xây dựng câu chuyện hình ảnh. Đây đồng thời cũng là lời tri ân của Matca tới những người anh em làm nghề.
