Trần Hậu Yên Thế là nghệ sĩ thị giác đồng thời là nhà nghiên cứu. Là một trong những lớp nghệ sĩ trẻ đầu tiên tham gia thực hành các loại hình nghệ thuật mới ở Việt Nam vào cuối thập niên 1990, anh đã có những sáng tác trong lĩnh vực nghệ thuật sắp đặt và nghệ thuật ý niệm. Bên cạnh đó, anh đã công bố nhiều công trình nghiên cứu về nghệ thuật cổ truyền của người Việt. Năm 2017, anh nhận học vị tiến sĩ chuyên ngành Lý luận và Lịch sử mỹ thuật, với luận án về nghệ thuật trang trí cổ truyền người Việt trong mối quan hệ giao lưu và tiếp biến văn hóa. Anh tốt nghiệp Thạc sĩ Nghệ thuật chuyên ngành Sơn dầu tại Học viện Mỹ thuật Trung Ương Bắc Kinh năm 2004. Từ năm 1996-2022, anh giảng dạy tại Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Từ 9/2022 đến nay, anh công tác tại Đại học Quốc gia Hà Nội.
Từ nguồn gốc hai địa danh mang tên linh vật của người Việt, nhà nghiên cứu Trần Hậu Yên Thế chỉ ra những kết nối bất ngờ trong đời sống văn hóa và lịch sử từ xưa đến nay.