Makét 02

[Kêu Gọi Ứng Tuyển] Roots & Worlds 2025: Elsewhere, Within

CHƯƠNG TRÌNH THỰC NGHIỆM NHIẾP ẢNH DO IC VISUAL LAB VÀ MATCA ĐỒNG THIẾT KẾ VỚI SỰ THAM GIA CỦA CÁC CHUYÊN GIA KHÁCH MỜI TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ

  • Chương trình hoàn toàn miễn phí, kéo dài từ tháng 9-11.2023, diễn ra trên nền tảng trực tuyến, tiếp nối bởi Creative Lab và mở xưởng tại Hà Nội
  • 6 nhiếp ảnh gia được chọn sẽ nhận hỗ trợ chuyên môn và phí sản xuất 6,000,000 đồng để sáng tác về chủ đề những cuộc gặp gỡ sinh thái

CHƯƠNG TRÌNH ĐƯỢC THỰC HIỆN NHỜ KHOẢN TÀI TRỢ TỪ CONNECTIONS THROUGH CULTURE CỦA HỘI ĐỒNG ANH

Roots & Worlds (tạm dịch: Những Gốc Rễ & Những Thế Giới) là chương trình thực nghiệm nhiếp ảnh kéo dài 3 tháng dành cho 6 ứng viên. Mỗi học viên được lựa chọn tham gia sẽ nhận khoản hỗ trợ tài chính trị giá 6.000.000 đồng và cố vấn chuyên môn để phát triển dự án của mình trong suốt chương trình.

Phiên bản Roots & Worlds năm 2023 do Matca (Việt Nam) và IC Visual Lab (Vương quốc Anh) đồng phát triển theo mô hình giáo dục nghệ thuật lấy sự cộng tác làm trung tâm. Trong bối cảnh cơ hội học tập và nghề nghiệp dành cho các nhiếp ảnh gia độc lập tại Việt Nam còn thiếu vắng, chúng tôi mong muốn xây dựng một chương trình qua đó giúp các học viên có thể tiếp cận những tư tưởng và phương pháp thực hành nhiếp ảnh đa dạng, đồng thời có thể trực tiếp tham gia vào quy trình hoàn thiện một bộ ảnh: từ ý tưởng, sản xuất, biên tập cho đến trình bày. Phiên bản đầu tiên của chương trình đã đồng hành cùng 06 nhiếp ảnh gia với các dự án xoay quanh chủ đề Ecological Encounters (tạm dịch: Gặp Gỡ Sinh Thái), các tác phẩm được giới thiệu qua triển lãm tại Hà Nội, TP.HCM và trình chiếu tại Bristol, thu hút nhiều sự quan tâm từ cộng đồng và giới chuyên môn.

Roots & Worlds trở lại vào năm 2025 với chủ đề Elsewhere, Within (tạm dịch: Chốn Khác, Trong Ta) do Eugenie Shinkle (Đại học Westminster, Vương quốc Anh) cùng Hà Đào và Linh Phạm (Matca, Việt Nam) dẫn dắt, sẽ diễn ra từ tháng 9 đến tháng 11.2025. Chương trình nhận đơn ứng tuyển từ nay đến hết ngày 31.08.2025. 

Chương trình gồm hai hợp phần: trực tuyến và trực tiếp. Hợp phần trực tuyến bao gồm chuỗi bài giảng, các buổi thảo luận nhóm và cá nhân qua mạng, song song với quá trình sáng tác. Các học viên cùng người hướng dẫn sẽ làm việc trực tiếp trong 4 ngày tại Hà Nội để cùng đánh giá và biên tập tác phẩm, kết thúc bằng buổi mở xưởng giới thiệu tới công chúng vào cuối tháng 11.

Chương trình được thực hiện nhờ khoản tài trợ từ Connections Through Culture (Kết nối thông qua văn hóa) của Hội đồng Anh.

*Tiêu đề lấy cảm hứng từ tiểu luận Routes/Worlds (2022) của Elizabeth Povinelli.

về phiên bản Roots & Worlds 2025

Dẫu chúng ta đang sống trong một thế giới siêu kết nối tràn ngập thông tin và cơ hội, tuy nhiên khả năng tiếp cận các nguồn lực trong lĩnh vực nhiếp ảnh vẫn còn nhiều bất bình đẳng. Với nhận thức về những khoảng trống còn bỏ ngỏ đó, Roots & Worlds mong muốn tạo dựng một không gian để các nhiếp ảnh gia Việt phát triển tiếng nói cá nhân, sử dụng nhiếp ảnh như một phương thức ghi nhận và quan sát đời sống, từ đó định vị được bản thân mình.

Chủ đề Elsewhere, Within của phiên bản 2025 không nhằm định hướng nội dung tác phẩm mà đóng vai trò như lời mời gọi suy ngẫm, tái hình dung vị trí của nhiếp ảnh trong bối cảnh xã hội, văn hoá và chính trị đương thời.

Chương trình được truyền cảm hứng từ cuốn The Routledge Companion to Global Photographies: “Các diễn ngôn về sinh thái và phi thực dân trong nhiếp ảnh cho thấy mối quan hệ đan xen toàn cầu của phương tiện này: những hình ảnh được tạo ra ở một nơi trên thế giới là thành quả của lao động trải dài trên toàn bộ bề mặt địa cầu. Đồng thời, tính đa nguyên trong cách tiếp cận và cắt nghĩa nhiếp ảnh chỉ rõ, dù tưởng như là một ngôn ngữ phổ quát, công cụ này đã và đang được sử dụng để phục vụ những mục đích hoàn toàn khác biệt.”

Thay vì đi theo mô hình truyền đạt kiến thức từ một trung tâm nhiếp ảnh phát triển tới những vùng ngoại vi, Roots & Worlds được xây dựng dựa trên tinh thần truy vấn, khuyến khích những đối thoại phản biện về mục đích và ý nghĩa của quá trình thực hành và tác phẩm.

điều kiện và cách thức ứng tuyển

Chương trình dành cho 6 nhiếp ảnh gia Việt Nam đang ở giai đoạn đầu sự nghiệp, mong muốn phát triển ngôn ngữ thị giác của riêng mình và coi hình ảnh là công cụ để đào sâu những mối quan tâm riêng trong xã hội. Chúng tôi đặc biệt khuyến khích ứng viên đến từ những địa phương ngoài hai thành phố lớn Hà Nội và TP.HCM, cũng như những cá nhân chưa có nhiều điều kiện học tập và cơ hội giới thiệu tác phẩm của mình một cách rộng rãi. Chương trình không giới hạn độ tuổi, bằng cấp hay kinh nghiệm thực hành, tuy nhiên ứng viên cần có khả năng giao tiếp cơ bản bằng tiếng Anh để đảm bảo chất lượng chương trình.

Hồ sơ ứng tuyển bao gồm portfolio, CV và bản tuyên ngôn (tiếng Anh, không quá 500 từ) chia sẻ về thực hành nhiếp ảnh cá nhân, nguyện vọng tham gia, cùng một dự án hoặc chủ đề ứng viên muốn phát triển trong khuôn khổ chương trình. Tuy mọi chủ đề và cách tiếp cận đều được chào đón, chương trình sẽ ưu tiên tính khả thi của dự án và mức độ phù hợp với nhu cầu của ứng viên. Cam kết tham gia đầy đủ các học phần và thái độ thực hiện công việc nghiêm túc là điều kiện tiên quyết. 

Hãy tham khảo mục câu hỏi thường hoặc liên hệ với Matca qua email hello@matca.vn nếu bạn còn thắc mắc về quá trình ứng tuyển.

lợi ích khi tham gia

  • Tham gia chương trình đào tạo kéo dài 3 tháng hoàn toàn miễn phí, cố vấn chuyên môn, tiếp cận các học liệu được tuyển chọn
  • Chi phí sản xuất tác phẩm 6.000.000 đồng/người
  • Chi phí đi lại và ăn ở tại Hà Nội trong 4 ngày Biên tập & Mở xưởng
  • Tác phẩm sẽ được giới thiệu tại Không gian Nhiếp ảnh Matca và quảng bá trực tuyến
  • Phát triển mạng lưới chuyên nghiệp tại Việt Nam và Vương quốc AnhPhát triển mạng lưới chuyên nghiệp tại Việt Nam và Vương quốc Anh

các mốc thời gian quan trọng

04.08Ra mắt dự án và mở đơn ứng tuyển
31.08Hạn nộp đơn ứng tuyển
07.09Công bố ứng viên được chọn
Tháng 09-11Giai đoạn 01 – Khoá học diễn ra cùng các buổi trò chuyện khách mời

Bao gồm các bài giảng, trao đổi nhóm và cá nhân. Cùng khám phá các chủ đề cốt lõi trong nhiếp ảnh đương đại như:
Phương pháp nghiên cứu trong thực hành nghệ thuật
Dạng thức mở rộng của ảnh tư liệu
Khả năng tạo nghĩa, tác động tư duy và cảm xúc của hình ảnh
Nhiếp ảnh đặt trong bối cảnh
Các bài tập hàng tuần sẽ khuyến khích học viên thử nghiệm nhiều phương pháp tạo hình khác nhau, từng bước phát triển dự án của mình.
20-22.11Giai đoạn 02: Biên tập & Mở xưởng tại Hà Nội
Cả nhóm sẽ gặp gỡ tại Không gian Nhiếp ảnh Matca để cùng biên tập và hoàn thiện trưng bày tác phẩm, kết thúc bằng buổi Mở xưởng giới thiệu tới công chúng.
23.11Giai đoạn 03 – Mở xưởng & Thuyết trình nhóm tại Không gian nhiếp ảnh Matca
01

đội ngũ hướng dẫn

HÀ ĐÀO 🇻🇳

Hà Đào làm việc với nhiếp ảnh và hình ảnh động. Lấy cảm hứng từ tính kịch trong đời sống thường nhật, tác phẩm của cô khám phá số phận cá nhân giao cắt với dòng chảy lịch sử, đồng thời suy tư về khái niệm khoảng cách; sử dụng máy ghi hình với nhằm ghi nhận, tiếp cận và kết nối.

LINH PHẠM 🇻🇳

Hà Đào làm việc với nhiếp ảnh và hình ảnh động. Lấy cảm hứng từ tính kịch trong đời sống thường nhật, tác phẩm của cô khám phá số phận cá nhân giao cắt với dòng chảy lịch sử, đồng thời suy tư về khái niệm khoảng cách; sử dụng máy ghi hình với nhằm ghi nhận, tiếp cận và kết nối.

Hà Đào và nhiếp ảnh gia Linh Phạm đã tham gia vận hành Matca từ 2016 và đồng hướng dẫn nhiều khóa học, tiêu biểu có Roots & Worlds (2023), Visualising Climate Crisis cùng NOOR Foundation (2023), và Future Ancestors cùng Đại học RMIT (2023).

EUGÉNIE SHINKLE 🇬🇧

Eugénie Shinkle là nhiếp ảnh gia và cây viết chuyên nghiên cứu về các khía cạnh cảm quan, vật chất và chính trị của nhiếp ảnh. Xuất thân từ ngành kỹ thuật xây dựng, cô tiếp cận nhiếp ảnh theo hướng liên ngành, kết hợp lịch sử nghệ thuật, triết học, nghiên cứu cảnh quan và lý thuyết thời trang. 

Trong nhiếp ảnh, Eugénie theo đuổi đề tài phong cảnh theo hướng mở rộng và thử nghiệm, xoay quanh các yếu tố thời gian, tính trừu tượng và sự hiện diện của phi-nhân. Tác phẩm của cô đã được triển lãm và xuất bản nhiều nơi trên thế giới. Eugénie là biên tập viên của C4 Journal, nền tảng dành cho phê bình sách ảnh và ủng hộ các tiếng nói mới trong nhiếp ảnh. Cô đặc biệt mong muốn hỗ trợ các thực hành với quy trình phi truyền thống, kể chuyện theo hướng thử nghiệm và phản biện về chất liệu, bản sắc và không gian.

câu hỏi thường gặp

⁉️🧐👽

Tôi cần trình bày gì trong bản tuyên ngôn?

Hãy giới thiệu đôi nét về cách tiếp cận nhiếp ảnh, chủ đề bạn quan tâm và đề xuất dự án muốn thực hiện trong chương trình. Điều gì thôi thúc bạn theo đuổi nhiếp ảnh? Bạn dự định phát triển dự án nào trong chương trình, ý tưởng mới hoặc bộ ảnh đang thực hiện? Bản tuyên ngôn cũng có thể giới phương pháp tạo hình mà bạn đã hoặc muốn thử nghiệm. Bạn có thể đính kèm hình ảnh minh hoạ nếu cần.

Xin lưu rằng do ý tưởng và tác phẩm có thể thay đổi trong quá trình, bản tuyên ngôn không cần mô tả chi tiết kết quả cuối. Mục đích của phần này là để chúng tôi hiểu thêm về góc nhìn cá nhân và mục tiêu thực hành nhiếp ảnh của bạn. Hãy chia sẻ chân thành và súc tích.

Tiêu chí tuyển chọn học viên là gì?

Quyết định tuyển chọn sẽ dựa trên chất lượng và mức độ phù hợp của portfolio (50%) và bản tuyên ngôn (50%). Sự cầu thị, cởi mở và nghiêm túc muốn phát triển dự án đề xuất là yếu tố quan trọng bên cạnh tác phẩm đã thực hiện.

Portfolio nên được trình bày ra sao?

Hãy gửi một PDF tổng hợp các bộ ảnh đã thực hiện, mỗi bộ từ 8-20 ảnh, thể hiện rõ cách tiếp cận nhiếp ảnh và mối quan tâm của bạn. Có thể đính kèm tác phẩm chưa hoàn thiện hoặc một loạt ảnh đơn nếu bạn chưa thực hiện bộ ảnh nào.

Tôi nên đề xuất dự án đang tiếp diễn hay ý tưởng mới cho chương trình?

Cả hai đều được chấp nhận. Bạn có thể tận dụng chương trình để phát triển sâu hơn dự án đang thực hiện, hoặc coi đây là cơ hội thử nghiệm những phương thức mới.

Thể loại nhiếp ảnh nào được chấp nhận?

Chương trình hoan nghênh nhiều cách tiếp cận nhiếp ảnh khác nhau, từ tài liệu đến thể nghiệm, có thể kết hợp ảnh dàn dựng, tư liệu lưu trữ hoặc các loại hình khác như văn bản, âm thanh; hoặc các thực hành theo hướng trừu tượng và tác động tới chất liệu cũng được khuyến khích.

Chương trình yêu cầu cam kết bao nhiêu thời gian mỗi tuần?

Khoảng 2–3 tiếng/tuần cho mỗi buổi học trực tuyến, chưa kể thời gian dành cho việc sáng tác, đọc tài liệu và thảo luận.

Tiếng Anh của tôi không tốt, có thể yêu cầu hỗ trợ phiên dịch không?

Chương trình không có phiên dịch trực tiếp, nhưng chúng tôi có thể cung cấp bản tóm tắt tiếng Việt sau mỗi buổi nếu có yêu cầu. Khả năng giao tiếp tiếng Anh là điều kiện bắt buộc vì đây là ngôn ngữ chính của chương trình.

Tôi có cần hoàn thành dự án trong khuôn khổ chương trình không?

Điều này bắt buộc, tuy nhiên bạn cần cho thấy những nỗ lực và tiến triển rõ rệt trong khuôn khổ khoá học. Một số học viên khóa trước vẫn tiếp tục phát triển dự án của mình sau khi chương trình kết thúc.

Chương trình có thu học phí không?

Chương trình hoàn toàn miễn phí tham gia. Mỗi học viên được chọn sẽ nhận một khoản phí sản xuất trị giá 6.000.000 đồng. Chi phí đi lại, ăn ở trong thời gian bốn ngày của Creative Lab tại Hà Nội sẽ được hỗ trợ đối với người đến từ các tỉnh thành khác.

Tôi có cần ở Việt Nam suốt thời gian chương trình diễn ra không?

Bạn có thể tham gia giai đoạn trực tuyến từ bất cứ đâu (khóa trước từng có học viên sinh sống tại Singapore và Úc). Tuy nhiên, bạn bắt buộc phải có mặt tại Hà Nội vào 4 ngày cuối tháng 11/2025 cho hợp phần biên tập và mở xưởng. Việc tham gia đầy đủ là điều kiện tiên quyết.

Nhiếp ảnh gia gốc Việt có thể ứng tuyển không?

Chương trình hiện chỉ dành cho công dân Việt Nam.


Fig 1. Vô đề, chưa rõ tác giả và năm sáng tác
Fig 2. Postcard “Con Mèo và Người Tình” © Mắt Bét, 2021
Fig 3. Từ tập ảnh “Hà-Tiên Ngày Xưa và Nay” © Quách Ngọc Bá, khoảng năm 1959
Fig 4. “Saigon 1961” © chưa rõ tác giả, khoảng năm 1961
Fig 5. Từ cuốn sách “Hà-Nội, Di tích và thắng cảnh” © Sở Văn hoá Thông tin Hà Nội, 1972
Fig 6. Từ cuốn sách “Chặng đường phim hoạt hình” © Ngô Mạnh Lân, 2017
Fig 7. Phong bì đựng âm bản © Lâm Tấn Tài, chưa rõ năm sáng tác

Từ bộ sưu tập của Matca