
CHƯƠNG TRÌNH THỰC NGHIỆM NHIẾP ẢNH DO IC VISUAL LAB VÀ MATCA ĐỒNG THIẾT KẾ VỚI SỰ THAM GIA CỦA CÁC CHUYÊN GIA KHÁCH MỜI TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ
- Chương trình hoàn toàn miễn phí, kéo dài từ tháng 9-11.2023, diễn ra trên nền tảng trực tuyến, tiếp nối bởi Creative Lab và mở xưởng tại Hà Nội
- 6 nhiếp ảnh gia được chọn sẽ nhận hỗ trợ chuyên môn và phí sản xuất 6,000,000 đồng để sáng tác về chủ đề những cuộc gặp gỡ sinh thái
CHƯƠNG TRÌNH ĐƯỢC THỰC HIỆN NHỜ KHOẢN TÀI TRỢ TỪ CONNECTIONS THROUGH CULTURE CỦA HỘI ĐỒNG ANH

Roots & Worlds (tạm dịch: Những Gốc Rễ & Những Thế Giới) là chương trình thực nghiệm nhiếp ảnh kéo dài 3 tháng dành cho 6 ứng viên. Mỗi học viên được lựa chọn tham gia sẽ nhận khoản hỗ trợ tài chính trị giá 6.000.000 đồng và cố vấn chuyên môn để phát triển dự án của mình trong suốt chương trình.
Phiên bản Roots & Worlds năm 2023 do Matca (Việt Nam) và IC Visual Lab (Vương quốc Anh) đồng phát triển theo mô hình giáo dục nghệ thuật lấy sự cộng tác làm trung tâm. Trong bối cảnh cơ hội học tập và nghề nghiệp dành cho các nhiếp ảnh gia độc lập tại Việt Nam còn thiếu vắng, chúng tôi mong muốn xây dựng một chương trình qua đó giúp các học viên có thể tiếp cận những tư tưởng và phương pháp thực hành nhiếp ảnh đa dạng, đồng thời có thể trực tiếp tham gia vào quy trình hoàn thiện một bộ ảnh: từ ý tưởng, sản xuất, biên tập cho đến trình bày. Phiên bản đầu tiên của chương trình đã đồng hành cùng 06 nhiếp ảnh gia với các dự án xoay quanh chủ đề Ecological Encounters (tạm dịch: Gặp Gỡ Sinh Thái), các tác phẩm được giới thiệu qua triển lãm tại Hà Nội, TP.HCM và trình chiếu tại Bristol, thu hút nhiều sự quan tâm từ cộng đồng và giới chuyên môn.
Roots & Worlds trở lại vào năm 2025 với chủ đề Elsewhere, Within (tạm dịch: Chốn Khác, Trong Ta) do Eugenie Shinkle (Đại học Westminster, Vương quốc Anh) cùng Hà Đào và Linh Phạm (Matca, Việt Nam) dẫn dắt, sẽ diễn ra từ tháng 9 đến tháng 11.2025. Chương trình nhận đơn ứng tuyển từ nay đến hết ngày 31.08.2025.
Chương trình gồm hai hợp phần: trực tuyến và trực tiếp. Hợp phần trực tuyến bao gồm chuỗi bài giảng, các buổi thảo luận nhóm và cá nhân qua mạng, song song với quá trình sáng tác. Các học viên cùng người hướng dẫn sẽ làm việc trực tiếp trong 4 ngày tại Hà Nội để cùng đánh giá và biên tập tác phẩm, kết thúc bằng buổi mở xưởng giới thiệu tới công chúng vào cuối tháng 11.
Chương trình được thực hiện nhờ khoản tài trợ từ Connections Through Culture (Kết nối thông qua văn hóa) của Hội đồng Anh.
*Tiêu đề lấy cảm hứng từ tiểu luận Routes/Worlds (2022) của Elizabeth Povinelli.
về phiên bản Roots & Worlds 2025
Dẫu chúng ta đang sống trong một thế giới siêu kết nối tràn ngập thông tin và cơ hội, tuy nhiên khả năng tiếp cận các nguồn lực trong lĩnh vực nhiếp ảnh vẫn còn nhiều bất bình đẳng. Với nhận thức về những khoảng trống còn bỏ ngỏ đó, Roots & Worlds mong muốn tạo dựng một không gian để các nhiếp ảnh gia Việt phát triển tiếng nói cá nhân, sử dụng nhiếp ảnh như một phương thức ghi nhận và quan sát đời sống, từ đó định vị được bản thân mình.
Chủ đề Elsewhere, Within của phiên bản 2025 không nhằm định hướng nội dung tác phẩm mà đóng vai trò như lời mời gọi suy ngẫm, tái hình dung vị trí của nhiếp ảnh trong bối cảnh xã hội, văn hoá và chính trị đương thời.
Chương trình được truyền cảm hứng từ cuốn The Routledge Companion to Global Photographies: “Các diễn ngôn về sinh thái và phi thực dân trong nhiếp ảnh cho thấy mối quan hệ đan xen toàn cầu của phương tiện này: những hình ảnh được tạo ra ở một nơi trên thế giới là thành quả của lao động trải dài trên toàn bộ bề mặt địa cầu. Đồng thời, tính đa nguyên trong cách tiếp cận và cắt nghĩa nhiếp ảnh chỉ rõ, dù tưởng như là một ngôn ngữ phổ quát, công cụ này đã và đang được sử dụng để phục vụ những mục đích hoàn toàn khác biệt.”
Thay vì đi theo mô hình truyền đạt kiến thức từ một trung tâm nhiếp ảnh phát triển tới những vùng ngoại vi, Roots & Worlds được xây dựng dựa trên tinh thần truy vấn, khuyến khích những đối thoại phản biện về mục đích và ý nghĩa của quá trình thực hành và tác phẩm.

điều kiện và cách thức ứng tuyển
Chương trình dành cho 6 nhiếp ảnh gia Việt Nam đang ở giai đoạn đầu sự nghiệp, mong muốn phát triển ngôn ngữ thị giác của riêng mình và coi hình ảnh là công cụ để đào sâu những mối quan tâm riêng trong xã hội. Chúng tôi đặc biệt khuyến khích ứng viên đến từ những địa phương ngoài hai thành phố lớn Hà Nội và TP.HCM, cũng như những cá nhân chưa có nhiều điều kiện học tập và cơ hội giới thiệu tác phẩm của mình một cách rộng rãi. Chương trình không giới hạn độ tuổi, bằng cấp hay kinh nghiệm thực hành, tuy nhiên ứng viên cần có khả năng giao tiếp cơ bản bằng tiếng Anh để đảm bảo chất lượng chương trình.
Hồ sơ ứng tuyển bao gồm portfolio, CV và bản tuyên ngôn (tiếng Anh, không quá 500 từ) chia sẻ về thực hành nhiếp ảnh cá nhân, nguyện vọng tham gia, cùng một dự án hoặc chủ đề ứng viên muốn phát triển trong khuôn khổ chương trình. Tuy mọi chủ đề và cách tiếp cận đều được chào đón, chương trình sẽ ưu tiên tính khả thi của dự án và mức độ phù hợp với nhu cầu của ứng viên. Cam kết tham gia đầy đủ các học phần và thái độ thực hiện công việc nghiêm túc là điều kiện tiên quyết.
Hãy tham khảo mục câu hỏi thường hoặc liên hệ với Matca qua email hello@matca.vn nếu bạn còn thắc mắc về quá trình ứng tuyển.
lợi ích khi tham gia
- Tham gia chương trình đào tạo kéo dài 3 tháng hoàn toàn miễn phí, cố vấn chuyên môn, tiếp cận các học liệu được tuyển chọn
- Chi phí sản xuất tác phẩm 6.000.000 đồng/người
- Chi phí đi lại và ăn ở tại Hà Nội trong 4 ngày Biên tập & Mở xưởng
- Tác phẩm sẽ được giới thiệu tại Không gian Nhiếp ảnh Matca và quảng bá trực tuyến
- Phát triển mạng lưới chuyên nghiệp tại Việt Nam và Vương quốc AnhPhát triển mạng lưới chuyên nghiệp tại Việt Nam và Vương quốc Anh
các mốc thời gian quan trọng
04.08 | Ra mắt dự án và mở đơn ứng tuyển |
31.08 | Hạn nộp đơn ứng tuyển |
07.09 | Công bố ứng viên được chọn |
Tháng 09-11 | Giai đoạn 01 – Khoá học diễn ra cùng các buổi trò chuyện khách mời Bao gồm các bài giảng, trao đổi nhóm và cá nhân. Cùng khám phá các chủ đề cốt lõi trong nhiếp ảnh đương đại như: Phương pháp nghiên cứu trong thực hành nghệ thuật Dạng thức mở rộng của ảnh tư liệu Khả năng tạo nghĩa, tác động tư duy và cảm xúc của hình ảnh Nhiếp ảnh đặt trong bối cảnh Các bài tập hàng tuần sẽ khuyến khích học viên thử nghiệm nhiều phương pháp tạo hình khác nhau, từng bước phát triển dự án của mình. |
20-22.11 | Giai đoạn 02: Biên tập & Mở xưởng tại Hà Nội Cả nhóm sẽ gặp gỡ tại Không gian Nhiếp ảnh Matca để cùng biên tập và hoàn thiện trưng bày tác phẩm, kết thúc bằng buổi Mở xưởng giới thiệu tới công chúng. |
23.11 | Giai đoạn 03 – Mở xưởng & Thuyết trình nhóm tại Không gian nhiếp ảnh Matca |
01 | |
đội ngũ hướng dẫn
HÀ ĐÀO 🇻🇳
Hà Đào làm việc với nhiếp ảnh và hình ảnh động. Lấy cảm hứng từ tính kịch trong đời sống thường nhật, tác phẩm của cô khám phá số phận cá nhân giao cắt với dòng chảy lịch sử, đồng thời suy tư về khái niệm khoảng cách; sử dụng máy ghi hình với nhằm ghi nhận, tiếp cận và kết nối.
LINH PHẠM 🇻🇳
Hà Đào làm việc với nhiếp ảnh và hình ảnh động. Lấy cảm hứng từ tính kịch trong đời sống thường nhật, tác phẩm của cô khám phá số phận cá nhân giao cắt với dòng chảy lịch sử, đồng thời suy tư về khái niệm khoảng cách; sử dụng máy ghi hình với nhằm ghi nhận, tiếp cận và kết nối.
Hà Đào và nhiếp ảnh gia Linh Phạm đã tham gia vận hành Matca từ 2016 và đồng hướng dẫn nhiều khóa học, tiêu biểu có Roots & Worlds (2023), Visualising Climate Crisis cùng NOOR Foundation (2023), và Future Ancestors cùng Đại học RMIT (2023).
EUGÉNIE SHINKLE 🇬🇧
Eugénie Shinkle là nhiếp ảnh gia và cây viết chuyên nghiên cứu về các khía cạnh cảm quan, vật chất và chính trị của nhiếp ảnh. Xuất thân từ ngành kỹ thuật xây dựng, cô tiếp cận nhiếp ảnh theo hướng liên ngành, kết hợp lịch sử nghệ thuật, triết học, nghiên cứu cảnh quan và lý thuyết thời trang.
Trong nhiếp ảnh, Eugénie theo đuổi đề tài phong cảnh theo hướng mở rộng và thử nghiệm, xoay quanh các yếu tố thời gian, tính trừu tượng và sự hiện diện của phi-nhân. Tác phẩm của cô đã được triển lãm và xuất bản nhiều nơi trên thế giới. Eugénie là biên tập viên của C4 Journal, nền tảng dành cho phê bình sách ảnh và ủng hộ các tiếng nói mới trong nhiếp ảnh. Cô đặc biệt mong muốn hỗ trợ các thực hành với quy trình phi truyền thống, kể chuyện theo hướng thử nghiệm và phản biện về chất liệu, bản sắc và không gian.

câu hỏi thường gặp
Fig 1. Vô đề, chưa rõ tác giả và năm sáng tác
Fig 2. Postcard “Con Mèo và Người Tình” © Mắt Bét, 2021
Fig 3. Từ tập ảnh “Hà-Tiên Ngày Xưa và Nay” © Quách Ngọc Bá, khoảng năm 1959
Fig 4. “Saigon 1961” © chưa rõ tác giả, khoảng năm 1961
Fig 5. Từ cuốn sách “Hà-Nội, Di tích và thắng cảnh” © Sở Văn hoá Thông tin Hà Nội, 1972
Fig 6. Từ cuốn sách “Chặng đường phim hoạt hình” © Ngô Mạnh Lân, 2017
Fig 7. Phong bì đựng âm bản © Lâm Tấn Tài, chưa rõ năm sáng tác
Từ bộ sưu tập của Matca